-Uludağ Üniversitesi’nin Gemlik’te düzenlediği ve körfezdeki kirliliğin masaya yatırıldığı panelde konuşan BUSKİ Genel Müdürü İsmail Hakkı Çetinavcı, Gemlik, Küçükkumla, Kurşunlu ve Mudanya’da arıtma tesisi için bir ay sonra temel atacaklarını belirterek,  “İki yıl sonra inşallah körfezin her noktasından denize girilebilecek” dedi.

Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nün, Bursa Valisi Münir Karaloğlu’nun himayelerinde düzenlediği “Gemlik Körfezi Deniz ve Kıyı Kirliliği” panelinde, körfezin kirliliği bir kez daha gözler önüne serildi ve alınması gereken önlemler anlatıldı.

Moderatörlüğünü Uludağ Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Feza Karaer’in yaptığı panele, Bursa Büyükşehir Belediyesi Sahil Hizmetleri Daire Başkanı Hakan Bebek, Bursa Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanı Nalan Fidan, BUSKİ Genel Müdürü İsmail Hakkı Çetinavcı, Sahil Güvenlik Güney Marmara Grup komutanlığından Üsteğmen Umut Özdemir konuşmacı olarak katıldı.

Büyükşehir Belediyesi Sahil Hizmetleri Daire Başkanı Hakan Bebek, Bursa kıyılarında ve denizlerinde yaptıkları temizleme çalışmalarını anlatırken, Bursa’nın üç ilçesini kapsayan toplam 115 kilometrelik sahilde 70 kişilik bir ekiple 25 araçla çöplerin toplandığını söyledi. Çöplerin toplanmakla bitmeyeceğine ve asıl önemli olanın halkı bilinçlendirerek çöpü azaltmak olduğuna işaret eden Bebek, 2015 yılında sadece kıyılardan 3 bin 382 ton çöp toplandığını ve bunun 380 bin nüfuslu bir ilçenin çöpüne denk geldiğini belirtti. Kıyıların yanı sıra deniz yüzeyinden de deniz süpürgeleri ile 330 ton çöp topladıklarını ifade eden Bebek, yosunları temizlemek için de karada ve denizde hareket eden amfibik taşıtlar almak için çalışmalara başladıklarını kaydetti.

Büyükşehir Belediyesi Çevre koruma ve Kontrol Daire Başkanı Nalan Fidan da, Bursa’daki ilçelerde Uludağ Üniversitesi ile birlikte çevre çalıştayları yaparak sorunları belirlediklerini ve 1 Haziran Dünya Çevre Günü’nde bunları kamuoyuna açıklayacaklarını söyledi. Belediyelerin çalışma felsefesinin çöpleri toplamak üzerine olduğunu ancak asıl çözümün az atık ve az kirletme felsefesinin halk tarafından benimsenmiş olmasından geçtiğini dile getiren Fidan, bu amaçla eğitim çalışmalarının önemine değindi.

BUSKİ Genel Müdürü İsmail Hakkı Çetinavcı da, kurumunun yaptığı çalışmalara ilişkin bir sunum yaptı. Çetinavcı, körfezde 4 adet arıtma tesisinin yapılacağını ve bunların ihale aşamasında olduğunu, bunlardan 4’ünün Gemlik, Küçük Kumla, Kurşunlu ve Mudanya’da olacağını müjdeledi. Yaklaşık bir ay sonra temel atılacak olan körfezdeki söz konusu arıtma tesislerinin iki yıl içinde işletmeye alınacağını kaydeden Çetinavcı, “Evsel atıkları da bu arıtmalara göndereceğiz ve arıttıktan sonra 50-60 metre derinden denize göndereceğiz. İnşallah bu arıtma tesisleri işletmeye alındıktan sonra Körfezin her noktasından halkımız denize girebilecektir” dedi.

Sahil Güvenlik Güney Marmara Grup Komutanlığından Üsteğmen Umut Özdemir de, kendi yetki sınırları içinde yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi. Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın 2692 sayılı yasaya dayanarak yaptığı görevler kapsamında deniz kirliliği ile ilgili olarak; deniz ve hava araçları ile denizlerdeki tesislerden yapılacak her türlü kirletmelerle ilgili hükümlere aykırı eylemleri önlemek, izlemek, suçluları yakalamak, gerekli işlemleri yapmak, yakalanan kişi ve suç vasıtalarını yetkili makamlara teslim etme görevi bulunduğunu anlatan Üsteğmen Umut Özdemir, sorumluluk alanları içinde geçen yıl 343 adet deniz kirliliği olayı tespit edildiğini ve 2 milyon 500 bin lira idari para cezası kesildiğini, bir kısmının da yetkili birimlere havale edildiğini söyledi.

İKİNCİ OTURUM

“Gemlik Körfezi Deniz ve Kıyı Kirliliği” panelinin ikinci oturumunda Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden Nuri Mutlu, kurumunun Gemlik Körfezi’nde yaptığı çalışmalar ve gemi atıkları mevzuatı ile ilgili bilgi verdi. 2015 yılında Valiliğimiz (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) teknik personeli tarafından İlimiz genelinde gerçekleştirilen denetimlerde 202 işletmeye toplam 13 milyon 598 bin TL idari yaptırım uygulandığını söyledi.                                                  

Uludağ  Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Adem Akpınar Bursa’nın yaklaşık 115 km‘lik kıyı şeridinin dalga iklimi, fırtına ve oşinografik analizlerini yaptı.

Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Gamze Yıldız da, Marmara Denizi’ndeki kirliliğin biyoçeşitlilik üzerine etkilerini anlattı. Doç. Dr. Yıldız, son yıllarda Marmara Denizi’nde aşırı şekilde fitoplankton üremeleri gözlendiğini, böyle dönemlerden sonra, toplu balık ölümleri görülebildiğini, fitoplankton tarafından sentezlenen toksik bileşiklerin, besin zinciri yoluyla midye, istiridye ve balıklarda birikerek insana kadar ulaşabildiğini kaydetti.

Uygulanan av yasaklarına ve alınan tedbirlere rağmen Marmara Denizi’nin canlı kaynaklarında yıllar içinde bir azalmanın olduğu görüldüğüne vurgu yapan Doç. Dr. Yıldız, “Marmara denizi ve Boğazların, göç eden balıkların geçiş ve yumurtlama noktaları olduğuna işaret ederek, “Evsel ve endüstriyel atıklar kontrol altına alınmalı, balıkçılık faaliyetlerinin denetimi artırılmalı, gemiler üzerindeki denetim sıklaştırılmalı, deniz izleme çalışmaları devam etmeli, biyolojik çeşitlilik dikkate alınarak özel koruma alanları oluşturulmalıdır” dedi.

Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi  Yrd. Doç. Dr. Berrak Erol Nalbur ise Gemlik Körfezi kirliliğinde
karasal kaynaklı kirleticilerin rolüne ilişkin bir sunum yaptı. Göl, akarsu ve deniz gibi alıcı ortamlara, taşıma kapasitelerin üzerinde azot ve fosfor gibi besin elementleri içeren kentsel atıksuların deşarj edilmesi veya tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan suların karışması neticesinde su ortamlarında aşırı miktarda alg üremesi (ötrofikasyon) meydana geldiğini ve su kalitesinin bozulduğunu ifade eden Berrak Erol Nalbur, Gemlik Körfezinin karasal kaynaklı en yaygın kirleticisinin Karsak deresi ve tarımsal alanlardan gelen yüzeysel akışlar olduğunu bildirdi.

Karsak Deresi kirlilik izleme çalışmaları kapsamında 2013 ve 2014 yıllarında Karsak Deresi üzerinde seçilen 10 noktadan BUSKİ tarafından ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış aylarında su örnekleri alındığını kaydeden Berrak Erol Nalbur, bu örneklerde pH, sıcaklık, iletkenlik, çözünmüş oksijen, kimyasal oksijen ihtiyacı, amonyak azotu, nitrat azotu, nitrit azotu, alüminyum, bakır, demir, mangan, nikel, çinko, bor, kurşun ve krom gibi parametrelerin analiz edildiğine dikkat çekti.